Kijkje achter de schermen bij beschermen drinkwaterbronnen

Ook andere drinkwaterbedrijven en waterschappen zijn onder de indruk van het Drentsche Aa-programma waar Waterbedrijf Groningen aan deelneemt. Dat bleek tijdens een uitwisselings-excursie met de regio’s Brabant en Zeeland die zich op soortgelijke wijze bezighouden met bescherming van drinkwaterbronnen.

Minder gewasbeschermingsmiddelen in ‘onze’ Drentsche Aa

Doel van ‘ons’ uitvoeringsprogramma, met een looptijd tot 2021, is dat er minder gewasbeschermingsmiddelen in de Drentsche Aa terecht komen, zodat deze er ook niet gezuiverd hoeven te worden bij het innamepunt. Zo blijft onze drinkwaterbron, waaruit meer dan 200.000 Groningers water drinken, optimaal beschermd. Hierbij wordt veel samengewerkt met overheden, bedrijven, agrariërs en inwoners.

In Brabant en Zeeland zijn er soortgelijke projecten. Tijdens de uitwisseling was men onder de indruk van de aanpak die we hier hanteren samen met waterschap Hunze en Aa’s, de provincie Drenthe en diverse partijen in het gebied. Maar ook de unieke situatie van de Drentsche Aa: een prachtig en gesloten bekenstelsel waar geen rioolwaterzuivering of ander water op uitloopt.

Chemievrij onkruid bestrijden

Theo Vlaar, werkzaam bij Waterbedrijf Groningen, vertelde over de velden van voetbalclub ASV ’33. “Bij deze club worden geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruikt om onkruid tegen te gaan. Bij zo’n nieuwe werkwijze loop je als voetbalclub en gemeente best tegen dingen aan, maar de ervaringen zijn bij ASV ’33 zijn positief. Voor ons ook heel goed om te leren want in 2020 mogen ook in ons brongebied geen chemische middelen meer gebruikt worden bij sportclubs. Het was voor ons heel leerzaam hoe ze de projecten in Brabant en Zeeland uitvoeren.”

Communicatie met bewoners

Er wordt niet alleen met boeren, bedrijven en gemeenten samengewerkt, ook inwoners uit het gebied zijn een speler op het veld. “Uit onderzoeken blijkt dat die nog best vaak glyfosaatrijke bestrijdingsmiddelen als RoundUp gebruiken,” vertelt collega Maarten van Wieringen die aangehaakt is bij het deelproject communicatie. “Het is een uitdaging om die mensen ervan bewust te maken dat dit toch schadelijk is voor de grond en onze drinkwaterbronnen. Anderen zijn er wel van bewust, maar trekken zich er weinig van aan. Het is een project van lange adem.”

Duurzaam telen van gewassen

“We zien dat er in ons gebied heel veel mooie dingen gebeuren”, aldus Theo. “Boeren treffen steeds meer maatregelen om ervoor te zorgen dat er zo weinig mogelijk gewasbeschermingsmiddelen in de Drentsche Aa terecht komen, maar ze zijn ook heel actief om te kijken hoe ze duurzamer gewassen als bollen en maïs kunnen telen. Met onze projecten helpen we ze daarbij.”

Veranderend weersbeeld

Worden er nu ook minder gewasbeschermingsmiddelen aangetroffen? En hoeven we dus minder te zuiveren op De Punt? “Ja, we zien echt vooruitgang”, vertelt Theo. “Maar we zijn nog lang niet klaar. We krijgen in de toekomst bijvoorbeeld te maken met steeds meer hevige regenval tijdens korte periodes, dat hebben we dit voorjaar al gemerkt. Heftige piekregenbuien tijdens het groeiseizoen van gewassen betekenen een toename van de afspoeling van middelen in het water. Dat is een risico waar we met de klimaatverandering mee te maken hebben. Er gebeurt heel veel, tegelijk blijft de wereld veranderen dus dat blijft altijd iets van ons vragen.”

Samenwerken voor schoon oppervlaktewater Drentsche Aa

Het schoonhouden van een drinkwaterbron vraagt nauwe samenwerking tussen drinkwaterbedrijf, waterschap, provincie, gemeenten, boeren, inwoners en kennisinstituten. In Drenthe werken alle partijen in verschillende projecten samen om vervuiling van de Drentsche Aa tegen te gaan.