Zit er lood in de waterleiding?

6 november 2019

Er staan diverse berichten in de media over lood in drinkwater. Hoe zit dat bij Waterbedrijf Groningen?

Het kraanwater in Nederland is van hoge kwaliteit, voor iedereen veilig om te drinken en wordt beter gecontroleerd dan voedingsmiddelen. In enkele specifieke situaties kan echter te veel lood in kraanwater voorkomen. Dit komt dan door loden leidingen in huizen gebouwd voor 1960, of tijdelijk door nieuwe kranen en leidingen die nog onvoldoende zijn doorgespoeld.

Het RIVM heeft berekend dat kraanwater in specifieke gevallen meer bijdraagt aan de totale dagelijkse blootstelling aan lood, dan we eerst dachten. Bij langdurige blootstelling aan lood kan dit bijvoorbeeld het leervermogen aantasten van ongeboren kinderen en kinderen tot en met zeven jaar.

De drinkwatersector vindt het goed dat er aandacht is voor het lokale effect van loden leidingen op de kwaliteit van kraanwater. Drinkwaterbedrijven in Nederland leveren drinkwater van hoge kwaliteit en betreuren het wanneer de kwaliteit in de laatste meters leiding negatief wordt beïnvloed (door bijvoorbeeld achterstallig onderhoud door eigenaren van panden).

De drinkwaterinstallatie van een huis hoort bij het huis. Dat wil zeggen dat de eigenaar zelf verantwoordelijk is voor alle leidingen en apparatuur achter de hoofdkraan. In een huis van voor 1960 is het dus belangrijk te weten of loden leidingen zijn vervangen door ander materiaal. De eigenaar van de woning is hier verantwoordelijk voor. Bij nieuwe waterleidingen of nieuwe kranen geldt een doorspoeladvies.

Drinkwaterbedrijven hebben tussen 1995 en begin deze eeuw nagenoeg alle loden leidingen verwijderd uit hun distributienet. Wanneer bij werkzaamheden onverhoopt toch nog een stukje loden leiding wordt aangetroffen, vervangen zij die door leidingen van ander materiaal.
Komen medewerkers van drinkwaterbedrijven bij werkzaamheden aan huis loden leidingen tegen, dan adviseren zij klanten om die te laten vervangen.

U kunt zelf checken of u een loden leiding heeft. Hoe? Een loden leiding herkent u aan de donkerblauwe-grijze kleur van de leiding én aan het doffe geluid als u er met een lepel tegenaan tikt. Een koperen leiding is rood of groenachtig.  Kijk ook dit instructiefilmpje voor meer informatie. Of kijk bij de veelgestelde vragen hieronder.

Veelgestelde vragen

Het grootste deel van de waterleidingen zit vaak onder de vloer of in de muur. Controleer daarom als eerste bij de watermeter of er in je huis nog loden leidingen zitten. Een loden leiding herken je aan de donkerblauwe-grijze kleur van de leiding én aan het doffe geluid als je er met een lepel tegenaan tikt. Een koperen leiding is rood of groenachtig.    Zijn de leidingen bij de watermeter van lood? Dan is de kans groot dat er verderop ook nog loden leidingen liggen.
Loden waterleidingen in huis kun je het beste laten vervangen door een erkend installateur.
Tot de leidingen vervangen zijn, adviseren wij:
Aanstaande moeders, en kinderen tot en met 6 jaar binnenshuis flessenwater te drinken (of kraanwater te drinken van een huis zonder loden waterleidingen).
Elke ochtend de kraan twee minuten half-open te zetten, voordat je het water drinkt. Het toilet doorspoelen is een goede manier om water in de leidingen te verversen, zonder te verspillen.
Let op! Looddeeltjes verdwijnen niet uit het water door het te koken of te filteren.
Woon je in een huis dat gebouwd is voor 1960? Misschien zijn er binnenshuis of in de schuur nog loden waterleidingen. Looddeeltjes kunnen via leidingen in het drinkwater terechtkomen. Te veel lood kan de gezondheid schaden. Daarom is het belangrijk om loden leidingen te vervangen. Daarbij heeft de keukenkraan en de leiding richting de keukenkraan de hoogste prioriteit. Water uit de douche gebruik je namelijk doorgaans niet voor consumptie, de keukenkraan is het tappunt met het hoogste risico voor de gezondheid als het gaat om lood in drinkwater.
Mensen krijgen lood binnen via de bodem (tuin, speeltuintjes), voedsel (groentetuin), of huisstof. In oude huizen (bouwjaar vóór 1960) zijn loden waterleidingen meestal de oorzaak van lood in het drinkwater.
Lood kan een nadelig effect hebben op de ontwikkeling van het leervermogen. Daarom is het belangrijk dat met name kinderen tot en met zes jaar zo min mogelijk lood binnen krijgen. Kinderen steken vingers en voorwerpen in hun mond. Als ze dit doen bij het spelen op een bodem met lood, krijgen ze lood binnen. Ook als je groenten eet van grond waar lood in zit, kun je lood binnen krijgen. Kijk ook op de site van de GGD voor meer informatie.
De waterleidingen van je woning zijn het eigendom van de woningeigenaar: jijzelf, de verhuurder of woningbouwvereniging.
Waterbedrijf Groningen is verantwoordelijk voor het leveren van betrouwbaar drinkwater tot aan de hoofdkraan. Via deze aansluiting stroomt het drinkwater in de binnenleidingen. Je bent zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van deze leidingen. Bij problemen of lekkage kun je contact opnemen met een installateur of met de verhuurder.
In een begane grond woning is Waterbedrijf Groningen verantwoordelijk voor de hoofdkraan. In appartementencomplexen en flatgebouwen is dit niet het geval: neem bij problemen met de hoofdkraan contact op met de eigenaar van het gebouw, de verhuurder of woningbouwvereniging.